บายศรี : ข้าวขวัญอันเป็นสิริมงคลของชุมชนอีสานใต้ในประเทศไทย
| dc.contributor.author | อัครพล ไวเชียงค้า | |
| dc.contributor.author | กาญจนา เฟื่องศรี | |
| dc.contributor.author | ชลธิชา ศิริประยงค์ | |
| dc.contributor.author | อิทธิพล อเนกธนทรัพย์ | |
| dc.date.accessioned | 2025-02-21T09:24:56Z | |
| dc.date.available | 2025-02-21T09:24:56Z | |
| dc.date.issued | 2023-12-29 | |
| dc.description.abstract | บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาที่มาของบายศรี ความเชื่อและประเพณีการใช้บายศรี รูปแบบลักษณะและรายละเอียดของบายศรีในชุมชนอีสานใต้ ตลอดจนสถานการณ์การใช้บายศรีในประเพณีพิธีกรรมของชุมชนอีสานใต้ในปัจจุบัน พบว่า บายศรีมีรากศัพท์และเค้าเดิมมาจากเขมร ถือเป็นข้าวขวัญที่ใช้ในพิธีกรรมเรียกขวัญเพื่อเซ่นขวัญ การทำขวัญจะนิยมทำในทุกช่วงสำคัญของชีวิต ปัจจุบันมีการพัฒนารูปแบบและรูปทรงออกมาอย่างหลากหลาย ความเชื่อและประเพณีการใช้บายศรีของชุมชนอีสานใต้ถูกสืบทอดกันมาอย่างยาวนานนับพันปีวัฒนธรรมดั้งเดิมและความเชื่อที่สำคัญ คือ ความเชื่อเรื่องผี ความเชื่อเรื่องขวัญ การจัดทำบายศรีเพื่อตอบสนองความเชื่อในกิจกรรมต่าง ๆ เช่น การสังเวย การชำระล้าง การสะเดาะเคราะห์ การต่อชะตาในกิจกรรมเกี่ยวกับ คน สัตว์ สิ่งของและสถานที่ แบ่งเป็น บายศรีปากชาม (บายแสร็ยจาน) บายศรีถาด (บายแสร็ยเที๊ยะหรือบายแสร็ยซำปัวะ) บายศรีต้น (บายแสร็ยเดิม) และ บายศรีหลัก (บายแสร็ยหลัก) โดยนิยมใช้บายศรีแบบโบราณและบายศรีแบบใหม่ควบคู่กันไปในงานพิธีต่างๆ หากแต่แนวโน้มในการใช้บายศรีแบบโบราณลดลงเรื่อยๆ การสร้างให้ชุมชนได้ตระหนักหรือให้ทุกคนมีส่วนร่วมในการชี้ให้เห็นถึงความสำคัญเป็นสิ่งที่จะทำให้การประดิษฐ์บายศรีแบบโบราณคงอยู่ต่อไปในอนาคต | |
| dc.identifier.uri | https://repository.dusit.ac.th//handle/123456789/4060 | |
| dc.publisher | วารสารวัฒนธรรมอาหารไทย ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 (2023): กรกฎาคม - ธันวาคม 2566 | |
| dc.subject | บายศรี | |
| dc.subject | ขวัญข้าว | |
| dc.subject | อีสานใต้ประเทศไทย | |
| dc.title | บายศรี : ข้าวขวัญอันเป็นสิริมงคลของชุมชนอีสานใต้ในประเทศไทย | |
| mods.location.url | https://so04.tci-thaijo.org/index.php/jfood/article/view/269858 |
