ผังความชอบของเครื่องดื่มกาแฟผสมสำเร็จรูปที่วางจำหน่ายในประเทศไทย
Journal Title
ผังความชอบของเครื่องดื่มกาแฟผสมสำเร็จรูปที่วางจำหน่ายในประเทศไทย
Recommended by
Abstract
ผลิตภัณฑ์กาแฟผสมสำเร็จรูปชนิด 3 in 1 เป็นเครื่องดื่มที่นิยมบริโภคในประเทศไทย การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความชอบของผู้บริโภค และคุณลักษณะทางประสาทสัมผัสที่สำคัญของกาแฟผสมสำเร็จรูปชนิด 3 in 1 ศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างข้อมูลด้านความชอบและคุณลักษณะทางประสาทสัมผัสด้วยเทคนิคการสร้างผังความชอบจากการสำรวจผลิตภัณฑ์กาแฟผสมสำเร็จรูปชนิด 3 in 1 ที่วางจำหน่ายในท้องตลาดประเทศไทย พบว่าสามารถจำแนกผลิตภัณฑ์ ออกเป็น 2 ประเภท ได้แก่ กาแฟทั่วไป และกาแฟเพื่อควบคุมน้ำหนัก มีผลิตภัณฑ์จำนวน 25 ตรา ยี่ห้อ รวมทั้งหมด 45 ตัวอย่าง ผลการสำรวจคุณลักษณะผลิตภัณฑ์กับผู้บริโภคเปูาหมายด้วยวิธี อภิปรายกลุ่ม (Focus group discussion) ได้ตัวอย่างกาแฟผสมสำเร็จรูปชนิด 3 in 1 ที่มีส่วนผสม แตกต่างกัน จำนวน 10 ตัวอย่างเพื่อใช้ในงานวิจัยต่อไป จากนั้นทดสอบความชอบของผู้บริโภค จำนวน 110 คน แบ่งเป็นเพศชาย 50.00% และเพศหญิง 50.00% อายุส่วนใหญ่อยู่ในช่วง 35 - 50 ปี คิดเป็น 47.70% พบว่า กาแฟผสมสำเร็จรูปชนิด 3 in 1 มอคโคน่า (คลาสสิค) มีคะแนนความชอบ ในคุณลักษณะต่าง ๆ สูงสุด ได้แก่ ลักษณะปรากฏ สี กลิ่น รสขม รสหวาน ความมัน และความชอบ โดยรวม ผลการประเมินคุณลักษณะทางประสาทสัมผัสเชิงพรรณนา พบว่ากลุ่มผู้ทดสอบที่ผ่านการฝึกฝนสามารถแยกแยะได้ 23 คุณลักษณะ เมื่อนำข้อมูลคุณลักษณะทางประสาทสัมผัสเชิงพรรณนา มาวิเคราะห์องค์ประกอบหลัก (Principal Component Analysis; PCA) สามารถแบ่งคุณลักษณะ เป็น 2 กลุ่มซึ่งอธิบายความแปรปรวนได้ 72.44% ประกอบด้วย องค์ประกอบที่ 1 คือ คุณลักษณะ ด้านรสหวานและนม และองค์ประกอบที่ 2 คือ คุณลักษณะด้านรสขมและความฝาด เมื่อนำข้อมูล ด้านความชอบและข้อมูลด้านคุณลักษณะทางประสาทสัมผัสเชิงพรรณนามาสร้างผังความชอบ (Preference Mapping) ด้วยโปรแกรม XL Stat ได้ผังความชอบที่ประกอบด้วย 2 องค์ประกอบหลัก ซึ่งอธิบายความแปรปรวนได้ 87.20% โดยคุณลักษณะที่ส่งผลเชิงบวกต่อความชอบ ได้แก่ กลิ่นคารา เมล และรสหวาน ส่วนคุณลักษณะที่ส่งผลเชิงลบต่อความชอบ ได้แก่ รสขมติดลิ้น รสขมตกค้าง และ ความฝาดตกค้าง