การพัฒนาทุนมนุษย์ของวิสาหกิจชุมชนในนิคมเศรษฐกิจพอเพียง เขตปฏิรูปที่ดิน
Date
ISBN
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Resource Type
Publisher
มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนดุสิต
Journal Title
การพัฒนาทุนมนุษย์ของวิสาหกิจชุมชนในนิคมเศรษฐกิจพอเพียง เขตปฏิรูปที่ดิน
Recommended by
Abstract
การศึกษาเรื่อง การพัฒนาทุนมนุษย์ของวิสาหกิจชุมชนในนิคมเศรษฐกิจพอเพียง เขตปฏิรูปที่ดิน มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาบริบทของวิสาหกิจชุมชนในนิคมเศรษฐกิจพอเพียง เขตปฏิรูปที่ดินที่ประสบความสำเร็จและยังไม่ประสบความสำเร็จ 2) เพื่อศึกษาการพัฒนาทุนมนุษย์ของวิสาหกิจชุมชนในนิคมเศรษฐกิจพอเพียง เขตปฏิรูปที่ดินที่ประสบความสำเร็จและยังไม่ประสบความสำเร็จ 3) เพื่อศึกษาปัจจัยที่ส่งผลต่อการพัฒนาทุนมนุษย์ของวิสาหกิจชุมชนในนิคมเศรษฐกิจพอเพียง เขตปฏิรูปที่ดินที่ประสบความสำเร็จ และยังไม่ประสบความสำเร็จ 4) เพื่อศึกษาแนวทางการพัฒนาทุนมนุษย์ของวิสาหกิจชุมชนในนิคมเศรษฐกิจพอเพียง เขตปฏิรูปที่ดิน 5) เพื่อศึกษาปัจจัย/เงื่อนไขที่ทำให้แนวทางการพัฒนาทุนมนุษย์ของวิสาหกิจชุมชน ในนิคมเศรษฐกิจพอเพียง เขตปฏิรูปที่ดินไปประยุกต์ใช้ได้จริง คณะผู้วิจัยใช้วิธีการเชิงคุณภาพ (Qualitative Approach) โดยวิธีการศึกษาจากเอกสาร บทความ งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง การสัมภาษณ์เชิงลึก (In-depth Interview) กับผู้ให้ข้อมูลสำคัญ (Key Informants) และการสนทนากลุ่มย่อย (Focus Group)
การคัดเลือกพื้นที่ที่ใช้ในการศึกษาวิธีการคัดเลือกแบบเจาะจง (Purposive Sampling) จากนิคม ฯ ที่เกษตรกรมีรายได้มากกว่า 4,500 บาทต่อเดือน หรือมากกว่า 50,000 บาทต่อปี ถึงเกณฑ์มากที่สุด 3 แห่ง ได้แก่ 1) นิคม ฯ อำเภอสนามชัยเขต จังหวัดฉะเชิงเทรา 2) นิคม ฯ อำเภอพุทธมณฑล จังหวัดนครปฐม 3) นิคม ฯ อำเภอมวกเหล็ก จังหวัดสระบุรี และนิคม ฯ ที่เกษตรกรมีรายได้มากกว่า 4,500 บาทต่อเดือน หรือ มากกว่า 50,000 บาทต่อปี ถึงเกณฑ์น้อยที่สุด 3 แห่ง ได้แก่ นิคม ฯ อำเภอสันติสุข จังหวัดน่าน นิคม ฯ อำเภอ นาเชือก จังหวัดมหาสารคาม นิคม ฯ อำเภอโคกสูง จังหวัดสระแก้ว
ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง ผู้วิจัยใช้วิธีการสุ่มตัวอย่างแบบ snowball technique โดย นักวิชาการปฏิรูปที่ดินจังหวัดทำการคัดเลือกผู้ให้ข้อมูลสำคัญ (Key Informants) จากวิสาหกิจชุมชนในนิคม เศรษฐกิจพอเพียงที่ประสบความสำเร็จ 3 แห่ง ๆ ละ 3 คน และวิสาหกิจชุมชนในนิคมเศรษฐกิจพอเพียงที่ยังไม่ประสบความสำเร็จ 3 แห่ง ๆ ละ 3 คน รวม 18 คน และนักวิชาการปฏิรูปที่ดินจังหวัดกับนักวิชาการจากสำนักงานเกษตรอำเภอในนิคมเศรษฐกิจพอเพียงที่ประสบความสำเร็จ 3 แห่ง ๆ ละ 2 คน และวิสาหกิจชุมชน ในนิคมเศรษฐกิจพอเพียงที่ยังไม่ประสบความสำเร็จ 3 แห่ง ๆ ละ 2 คน รวม 12 คน
ผลการศึกษาพบว่า 1) บริบทของวิสาหกิจชุมชนในนิคมเศรษฐกิจพอเพียง คือ การได้รับการส่งเสริมและสนับสนุนด้านสินเชื่อและด้านวิชาการจากหน่วยงานราชการที่เกี่ยวข้อง แต่วิสาหกิจชุมชนในนิคม ฯ ที่ประสบความสำเร็จมีรูปแบบการจัดการที่ดี ขณะที่วิสาหกิจชุมชนในนิคม ฯ ที่ยังไม่ประสบความสำเร็จขาดรูปแบบการจัดการที่ดีและลักษณะการดำเนินงานพบปัญหาอุปสรรคหลายประการ โดยเฉพาะเรื่องการตลาด 2) การพัฒนาทุนมนุษย์ของวิสาหกิจชุมชนในนิคมเศรษฐกิจพอเพียง เขตปฏิรูปที่ดิน ทั้งในนิคม ฯ ที่ประสบความสำเร็จและยังไม่ประสบความสำเร็จ ได้รับการพัฒนาด้วยวิธีการฝึกอบรม (Training) ทั้งการฝึกอบรมในงาน (on the job training) และการฝึกอบรมนอกงาน (off the job training) การเรียนรู้ (Learning) การ สร้างเครือข่ายการเรียนรู้ (Learning Network Creation) และการจัดการความรู้ (Knowledge Management) 3) ปัจจัยที่ส่งผลต่อการพัฒนาทุนมนุษย์ของวิสาหกิจชุมชนในนิคม ฯ ที่ประสบความสำเร็จ คือ สภาพทางพื้นที่อุดมสมบูรณ์ การส่งเสริมสนับสนุนจากหน่วยงานภาครัฐและหน่วยงานอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง ประธานวิสาหกิจชุมชนหรือผู้นำกลุ่ม ระบบการจัดการที่ดี และพฤติกรรมของสมาชิกวิสาหกิจชุมชนนำสินเชื่อ ไปใช้ตรงตามวัตถุประสงค์ ส่วนวิสาหกิจชุมชนในนิคม ฯ ที่ยังไม่ประสบความสำเร็จ ปัจจัยภายในที่ส่งผลต่อการพัฒนาทุนมนุษย์ คือ สภาพพื้นที่มีความแห้งแล้ง การส่งเสริมสนับสนุนจากหน่วยงานภาครัฐและหน่วยงานอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องขาดความต่อเนื่อง การเข้ามาสนับสนุนจากหน่วยงานอื่น ๆ ยังมีน้อย ขาดระบบการจัดการที่ดี การสร้างเครือข่ายภายนอกชุมชนและการจัดเวทีการเรียนรู้ยังไม่ปรากฏให้เห็นเด่นชัด และพฤติกรรมของสมาชิกวิสาหกิจชุมชนการนำสินเชื่อไปใช้ไม่ตรงตามวัตถุประสงค์ 4) แนวทางการพัฒนาทุนมนุษย์ของวิสาหกิจ ชุมชนในนิคมเศรษฐกิจพอเพียง เขตปฏิรูปที่ดิน คือ การฝึกอบรม การเรียนรู้ การสร้างเครือข่ายการเรียนรู้ การจัดการความรู้ การจัดเวทีการเรียนรู้ การศึกษาจากคนต้นแบบหรือวิสาหกิจชุมชนต้นแบบ และการศึกษาเรียนรู้ด้วยตนเอง 5) ปัจจัย/เงื่อนไข ที่ทำให้แนวทางการพัฒนาทุนมนุษย์ของวิสาหกิจชุมชนในนิคมเศรษฐกิจพอเพียง เขตปฏิรูปที่ดิน นำไปประยุกต์ได้จริง ได้แก่ การวิเคราะห์กิจกรรมวิสาหกิจชุมชนให้สอดคล้องกับ สภาพพื้นที่การส่งเสริมและสนับสนุนจากทั้งหน่วยงานภาครัฐที่เกี่ยวข้องและหน่วยงานภาครัฐอื่น ๆ ประธาน กลุ่มวิสาหกิจชุมชน/ผู้นำกลุ่ม และพฤติกรรมของสมาชิกที่เมื่อกู้ยืมเงินไปแล้วจะต้องไม่นำเอาเงินที่กู้ยืมไปใช้ให้ตรงตามวัตถุประสงค์ของกองทุน