การพัฒนาตัวแบบการจัดการป่าอย่างยั่งยืนโดยการมีส่วนร่วมของชุมชนในเขตอุทยานแห่งชาติ กรณีศึกษา อุทยานแห่งชาติแม่ยม อำเภอสอง จังหวัดแพร่

dc.contributor.authorบูชิตา สังข์แก้ว
dc.contributor.authorพันธรักษ์ ผูกพันธุ์
dc.contributor.authorอัญชลี รัตนะ
dc.date.accessioned2025-05-29T13:37:31Z
dc.date.accessioned2025-09-03T03:46:51Z
dc.date.available2025-05-29T13:37:31Z
dc.date.available2025-09-03T03:46:51Z
dc.description.abstractการวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาศักยภาพและภัยคุกคามป่าในเขตอุทยานแห่งชาติแม่ยม สถานภาพและแนวทางการพัฒนาการมีส่วนร่วมของชุมชนในการจัดการป่าในเขตอุทยานแห่งชาติแม่ยม และตัวแบบการจัดการป่าอย่างยั่งยืนโดยการมีส่วนร่วมของชุมชนในเขตอุทยานแห่งชาติแม่ยม อำเภอสอง จังหวัดแพร่ โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพ ใช้เครื่องมือเก็บรวบรวมข้อมูลภาคสนาม ได้แก่ แบบสัมภาษณ์ แบบสนทนากลุ่ม แบบสังเกตการณ์แบบกึ่งมีส่วนร่วม และใช้เทคนิคการวิเคราะห์เนื้อหาเป็นเครื่องมือวิเคราะห์ข้อมูล ผลการวิจัยมีดังนี้ ป่าในเขตอุทยานแห่งชาติแม่ยมมีศักยภาพด้านสิ่งแวดล้อม โดยมีความหลากหลายทางชีวภาพและความอุดมสมบูรณ์ของป่า โดยเฉพาะป่าสักทองผืนใหญ่ที่สุดของประเทศ การค้นพบสัตว์ชนิดใหม่ของโลก และสัตว์ป่าใกล้สูญพันธุ์ มีศักยภาพด้านเศรษฐกิจ โดยมีแหล่งท่องเที่ยวที่สำคัญหลายจุด โดยเฉพาะแก่งเสือเต้น และดงสักงาม-ป่าสักทอง ตลอดทั้งมีศักยภาพ ด้านประวัติศาสตร์ สังคม และวัฒนธรรมของชุมชน สำหรับด้านภัยคุกคาม ป่าแม่ยมยังเผชิญปัญหาขบวนการมอดไม้ทำลายป่า และการบุกรุกป่าเพื่อขยายที่ทำกินของเกษตรกร ตลอดทั้งภัยคุกคามที่อันตรายที่สุด คือ โครงการพัฒนาของภาครัฐส่วนกลางที่จะทำให้พื้นที่ป่าแม่ยมหายไปจำนวนมหาศาล และอุทยานแห่งชาติแม่ยมจะกลายเป็นพื้นที่ที่ถูกจำกัดการพัฒนา 1. ปัจจุบันชุมชนตำบลสะเอียบมีส่วนร่วมในการจัดการป่าในเขตอุทยานแห่งชาติ แม่ยมใน 4 ด้าน ได้แก่ 1) ด้านการได้รับการส่งเสริมศักยภาพชุมชนให้มีส่วนร่วมตัดสินใจในแผนการจัดการอุทยานแห่งชาติแม่ยม โดยเข้าร่วมเป็นคณะกรรมการที่ปรึกษาอุทยานแห่งชาติแม่ยม 2) ด้านการจัดการพื้นที่อุทยาแห่งชาติแม่ยม โดยชุมชนมีส่วนร่วมจัดการป่าแม่ยมทั้งในเขตการจัดการของอุทยานแห่งชาติแม่ยม ตั้งแต่การมีส่วนร่วมระดับการแลกเปลี่ยนข้อมูลไปจนถึงระดับการมีส่วนร่วมตัดสินใจกับอุทยานแห่งชาติแม่ยม 3) ด้านการจัดการผู้มาเยือน ส่วนมากชุมชนตำบลสะเอียบมีส่วนร่วมในการจัดการผู้มาเยือนที่เป็นผู้มาศึกษาพื้นที่ป่าแม่ยมมากกว่านักท่องเที่ยว และ 4) การพัฒนาเครือข่ายความร่วมมือการจัดการป่าแม่ยม โดยมีกลุ่มราษฎรรักษ์ป่าแม่ยมเป็นศูนย์กลางของเครือข่ายความร่วมมือแบบไม่ทางการ/กึ่งทางการ และมีอุทยานแห่งชาติแม่ยมเป็นศูนย์กลางเครือข่ายความร่วมมือแบบทางการในรูปแบบเครือข่ายอาสาสมัครพิทักษ์อุทยาแห่งชาติแม่ยม และเครือข่ายกรรมการที่ปรึกษาอุทยานแห่งชาติแม่ยม 2.แนวทางการพัฒนาการมีส่วนร่วมของชุมชนที่มีต่อการจัดการป่าในเขตอุทยานแห่งชาติแม่ยม ได้แก่ 1) ส่งเสริมศักยภาพของชุมชนให้มีส่วนร่วมตัดสินใจในแผนการจัดการอุทยานแห่งชาติแม่ยม ด้วยการส่งเสริมปราชญ์ชาวบ้านร่วมเป็นกรรมการที่ปรึกษาอุทยานแห่งชาติแม่ยม และการวางแผนการจัดการอุทยานแห่งชาติแม่ยมแบบบูรณาการนโยบายทุกระดับ 2) ส่งเสริมให้ชุมชนมีส่วนร่วมจัดกิจกรรมการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ และได้รับรองสิทธิชุมชนด้านที่อยู่อาศัยและที่ทำกินในเขตกิจกรรมพิเศษ 3) ชุมชน อุทยานแห่งชาติแม่ยม และองค์การบริหารส่วนตำบลสะเอียบควรร่วมกันกำหนดมาตรการการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์สำหรับนักท่องเที่ยว และการจัดการรายได้จากการท่องเที่ยวอย่างยุติธรรม และ 4) ควรพัฒนาเครือข่ายความร่วมมือการจัดการป่าแม่ยมอย่างยั่งยืน โดยกลุ่มราษฎรรักษ์ป่าเป็นศูนย์กลางเครือข่ายความร่วมมือแบบไม่ทางการ/กึ่งทางการ และอุทยานแห่งชาติแม่ยมเป็นศูนย์กลางเครือข่ายความร่วมมือแบบทางการ 3. ตัวแบบการจัดการป่าอย่างยั่งยืนโดยการมีส่วนร่วมของชุมชนในเขตอุทยานแห่งชาติแม่ยมเป็นแนวทางการจัดการป่าแบบบูรณาการ โดยเป็นการบูรณาการตัดสินใจร่วมกันระหว่างภาครัฐกับชุมชน (top-down and bottom-up decision making integrated) การบูรณาการตัวแสดงที่เกี่ยวข้องกับการจัดการป่าแม่ยม (actors integrated) และการบูรณาการกิจกรรมการจัดการป่าแม่ยม (activity integrated)
dc.identifier.urihttps://repository.dusit.ac.th/handle/123456789/12386
dc.publisherมหาวิทยาลัยสวนดุสิต
dc.subjectการจัดการป่า
dc.subjectป่าไม้ -- การมีส่วนร่วมของชุมชน
dc.subjectการอนุรักษ์ป่าไม้
dc.titleการพัฒนาตัวแบบการจัดการป่าอย่างยั่งยืนโดยการมีส่วนร่วมของชุมชนในเขตอุทยานแห่งชาติ กรณีศึกษา อุทยานแห่งชาติแม่ยม อำเภอสอง จังหวัดแพร่
mods.location.urlhttps://ebooks.dusit.ac.th/detail.php?recid=2570
Files
Collections