ความสัมพันธ์ระหว่างพุทธศาสนาและกฎหมายในสังคมไทย ตั้งแต่ก่อนสมัยอยุธยา–พ.ศ. 2475
dc.contributor.author | ยอดชาย ชุติกาโม | |
dc.date.accessioned | 2025-02-24T05:56:08Z | |
dc.date.available | 2025-02-24T05:56:08Z | |
dc.date.issued | 2024-06-15 | |
dc.description.abstract | บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างพุทธศาสนาและกฎหมายในสังคมไทย ตั้งแต่ก่อนสมัย อยุธยา–พ. ศ. 2475 ว่ามีความเกี่ยวข้องกับการพัฒนาคลี่คลายตัวของรัฐไทยจากสังคมรัฐจารีตมาสู่รัฐสมัยใหม่ ผลการศึกษาพบว่าในสมัยที่เป็นรัฐจารีตคือสมัยอยุธยาและก่อนหน้านั้น พุทธศาสนากับกฎหมายมีความเกี่ยวข้องกัน โดยตรงน้อยมาก เนื้อหาและหลักค าสอนของพุทธศาสนามิได้ถูกน ามาบังคับใช้เป็นกฎหมายโดยตรงในกฎหมายต่าง ๆ หลักการทางพุทธศาสนามีบทบาทเน้นต่อตัวผู้ปกครองเป็นส าคัญที่ให้ปกครองอย่างมีธรรม ถ้าผู้ปกครองมีธรรมแล้ว สังคมก็เป็นธรรม จนกระทั่งสมัยธนบุรีและรัตนโกสินทร์ตอนต้น ที่เริ่มมีการตรากฎหมายมาบังคับใช้คณะสงฆ์เกี่ยวกับ การประพฤติตนให้อยู่ในวัตรปฏิบัติตามพระวินัยและจารีตที่ดีงาม อันเนื่องมาจากวัตรปฏิบัติที่ย่อหย่อนของคณะสงฆ์ใน เวลานั้น ท าให้เกิดผลพลอยได้ที่คณะสงฆ์ได้เข้ามาสู่การควบคุมจากฝ่ายอาณาจักร และเมื่อเข้าสู่การเป็นรัฐสมัยใหม่ใน ลักษณะที่เรียกว่ารัฐสมบูรณาญาสิทธิราชย์เต็มที่ พุทธศาสนาและกฎหมายมีความเกี่ยวข้องกันมากขึ้น ในรูปแบบที่ คณะสงฆ์ก็ได้รับการจัดการจากรัฐไทยด้วยกฎหมายคณะสงฆ์อย่างเป็นระบบ ท าให้พระสงฆ์มิเพียงอยู่ภายใต้บังคับของ พระธรรมวินัยเท่านั้น แต่ต้องอยู่ภายใต้กฎหมายบ้านเมืองด้วยเช่นกัน และในสมัยสมบูรณาญาสิทธิราชย์นี้ที่สถานะของ พุทธศาสนาได้รับการยกย่องโดยนัยยะทางกฎหมายว่าเป็นศาสนาประจ าชาติไทยจากกฎมณเฑียรบาลว่าด้วยการสืบ ราชสันตติวงศ์ พระพุทธศักราช 2467 ที่ก าหนดว่าพระมหากษัตริย์จะต้องเป็นพุทธศาสนูปถัมภก | |
dc.identifier.citation | บทความวิชาการ | |
dc.identifier.issn | ISSN 3027-6675 (Online) | |
dc.identifier.issn | ISSN 3027-6624 (Print) | |
dc.identifier.uri | https://repository.dusit.ac.th//handle/123456789/4173 | |
dc.language.iso | th | |
dc.publisher | วารสารวิชาการบัณฑิตวิทยาลัยสวนดุสิต | |
dc.relation.ispartofseries | ปีที่ 20; ฉบับที่ 3 | |
dc.subject | กฎหมาย | |
dc.subject | พุทธศาสนา | |
dc.subject | สังคมไทย | |
dc.title | ความสัมพันธ์ระหว่างพุทธศาสนาและกฎหมายในสังคมไทย ตั้งแต่ก่อนสมัยอยุธยา–พ.ศ. 2475 | |
dc.title.alternative | The Relation of Buddhism and Laws in Thai Society From Pre-Ayutthaya Period-A. D. 1932 | |
dc.type | Article | |
mods.location.url | https://so19.tci-thaijo.org/index.php/SDUGSAJ/issue/view/80/63 |