การเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตและคุณภาพข้าวปลอดสารพิษให้กับเกษตรกร
| dc.contributor.author | วันปิติ ธรรมศรี | |
| dc.contributor.author | สุวิทย์ นำภาว์ | |
| dc.contributor.author | จามรี กลางคาร | |
| dc.contributor.author | เกียรติดำรง สังคมศิลป์ | |
| dc.date.accessioned | 2025-05-29T13:37:32Z | |
| dc.date.available | 2025-05-29T13:37:32Z | |
| dc.description.abstract | การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินการปนเปื้อนของสารเคมีกำจัดศัตรูพืชต่อผลกระทบในด้านการเกษตรกร สิ่งแวดล้อม สุขภาพและเศรษฐกิจในชุมชน และพัฒนาการเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตและคุณภาพข้าวปลอดสารพิษเพื่อแก้ไขผลกระทบในด้านการเกษตรกร สิ่งแวดล้อม สุขภาพ และเศรษฐกิจในชุมชน ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง ตัวแทนเกษตรกรในชุมชน ตัวแทนกลุ่มชุดดิน และตัวแทนแหล่งน้ำ เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยแบบสอบถามและเครื่องมือวิเคราะห์ โดยผลการวิจัยพบว่าการศึกษาการปนเปื้อนในดินของสารกำจัดศัตรูพืชใน 4 กลุ่ม คือ กลุ่มออร์กาโนฟอสเฟต กลุ่มคาร์บาเมต กลุ่มออร์กาโนคลอรีน และกลุ่มไพรีทรอยด์ ทั้ง 6 ตำบล ไม่พบการปนเปื้อนใดๆ ส่วนปริมาณการปนเปื้อนในแหล่งน้ำของสารกำจัดศัตรูพืชใน 4 กลุ่ม ไม่พบการปนเปื้อนใดๆ เช่นกัน สำหรับการปนเปื้อนของสารกำจัดศัตรูพืชในข้าวเปลือกใน 4 กลุ่ม พบว่า มีเพียงสารกำจัดศัตรูพืชกลุ่มไพรีทรอยด์ที่พบการปนเปื้อน โดยเฉพาะสารไซเพอเมทริน มี 3 ตำบล คือ ตำบลบ้านแก้ง ตำบลผึ้งรวง และตำบลห้วยบง ค่าเฉลี่ยเท่ากับ 177.61 mg/kg 128.67 mg/kg และ 140.51 mg/kg ตามลำดับ ในส่วนการประเมินผลกระทบจากการรับสัมผัสสารพิษต่อสุขภาพเกษตรกรจากสารเคมีดังกล่าว พบว่า ค่าปริมาณการรับสัมผัสต่อวันของสารไซเพอเมทรินจากการบริโภคข้าวของเกษตรกรใน 3 ตำบล มีค่าอยู่ระหว่าง 1.23-1.59 mg/kg/day และเมื่อนำไปคำนวณหาค่าความเสี่ยงต่อสุขภาพในการเกิดโรค พบว่า ผลที่ได้จากการประเมินค่าความเสี่ยงต่อสุขภาพในการเกิดโรคของเกษตรกรผู้บริโภคข้าวที่ปนเปื้อนสารไซเพอเมทรินในพื้นที่ทั้ง 3 ตำบล ได้แก่ ตำบลบ้านแก้ง ตำบลผึ้งรวง และตำบลห้วยบง พบว่า มีค่ามากกว่า 1 ซึ่งอยู่ในเกณฑ์ความเสี่ยงที่ยอมรับไม่ได้ต้องดำเนินการแก้ไข ส่วนการศึกษาผลกระทบต่อเศรษฐกิจ พบว่า ด้านต้นทุนในการเพาะปลูกข้าวนาปรังของเกษตรกร ทั้ง 6 แห่ง มีต้นทุนรวมทั้งหมดค่อนข้างสูงโดยเฉพาะต้นทุนผันแปร มีค่าระหว่าง 4,175-5,235 บาทต่อไร่ สำหรับผลตอบแทนเฉลี่ยในการเพาะปลูกข้าวมีค่าระหว่าง 8,400-9,750 บาทต่อไร่ ดังนั้นจึงเป็นอีกประเด็นที่ควรดำเนินการแก้ไขและหาแนวทางในการลดใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการผลิตข้าวที่ปลอดภัยและลดต้นทุนการผลิตด้วย ดังนั้นแนวทางการเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตและคุณภาพข้าวปลอดสารพิษเพื่อแก้ไขปัญหาผลกระทบจากสารเคมีกำจัดศัตรูพืชที่มีต่อการเกษตร สิ่งแวดล้อม เศรษฐกิจ และสุขภาพในชุมชนครั้งนี้ คณะผู้วิจัยได้นำทฤษฎีแนวทางการปฏิบัติทางการเกษตรที่ดีสำหรับพืชอาหารมาเป็นกลยุทธ์ในการพัฒนาชุมชน ด้วยกระบวนการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ระหว่างผู้วิจัย และการถ่ายทอดองค์ความรู้แนะนำการลดใช้สารเคมีเพื่อสร้างความตระหนักต่ออันตรายจากการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชโดยเฉพาะสารไซเพอเมทรินในกลุ่มไพรีทรอยด์ | |
| dc.identifier.uri | https://repository.dusit.ac.th/handle/123456789/6935 | |
| dc.publisher | มหาวิทยาลัยสวนดุสิต | |
| dc.subject | ศัตรูพืช -- การควบคุม | |
| dc.subject | ข้าว -- คุณภาพ | |
| dc.subject | ยากำจัดศัตรูพืช | |
| dc.subject | สารเคมีทางการเกษตร | |
| dc.title | การเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตและคุณภาพข้าวปลอดสารพิษให้กับเกษตรกร | |
| mods.location.url | https://ebooks.dusit.ac.th/detail.php?recid=2673 |