การพัฒนากระบวนการเพาะเลี้ยงสไปรูลิน่าเพื่อการผลิตผงสีซี-ไฟโคไซยานินและการประยุกต์ใช้ในผลิตภัณฑ์อาหาร
Date
ISBN
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Resource Type
Publisher
Views
Views1
Usage analytics
Journal Title
การพัฒนากระบวนการเพาะเลี้ยงสไปรูลิน่าเพื่อการผลิตผงสีซี-ไฟโคไซยานินและการประยุกต์ใช้ในผลิตภัณฑ์อาหาร
Recommended by
Abstract
ซี-ไฟโคไซยานิน (C-Phycocyanin; C-PC) จัดเป็นรงควัตถุสีฟ้าที่เรืองแสงได้และมีคุณสมบัติต้านออกซิเดชัน สามารถสกัดได้จากชีวมวลของสาหร่ายสไปรูลิน่า (Spirulina sp. ) ที่ได้จากการเพาะเลี้ยงในบ่อเปิดและบ่อเปิดแบบรางคู่ ซี-ไฟโคไซยานินถือเป็นสารสีธรรมชาติที่มีคุณสมบัติเรืองแสงและต้านอนุมูลอิสระได้จึงสามารถประยุกต์ใช้ในอุตสาหกรรมได้หลากหลาย ราคาของผงสี ซี-ไฟโคไซยานินขึ้นอยู่กับความบริสุทธิ์ ซึ่งประเมินได้จากอัตราส่วนระหว่างค่าดูดกลืนแสงที่ความยาวคลื่น 620 และ 280 นาโนเมตร (A620/A280) ซี-ไฟโคไซยานินเกรดอาหาร (Food grade) จะมีความบริสุทธิ์เท่ากับ 0.7 จะมีราคาประมาณ 0.13 ดอลลาร์สหรัฐต่อมิลลิกรัม ในขณะที่เกรดวิเคราะห์มีค่าความบริสุทธิ์เท่ากับ 3.9 (Reaction grade) และมากกว่า 4.0 (Analytical grade) จะมีราคาประมาณ 15 ดอลลาร์สหรัฐต่อมิลลิกรัม การสกัดและการทำบริสุทธิ์ซี-ไฟโคไซยานินจำเป็นต้องใช้วิธีการที่มีประสิทธิภาพและคุ้มค่าทางเศรษฐศาสตร์ และไม่ส่งผลเสียต่อกิจกรรมทางชีวภาพของซี-ไฟโคไซยานิน งานวิจัยนี้ได้พัฒนากระบวนการเพาะเลี้ยงสาหร่ายสไปรูลิน่าเพื่อการผลิตซี-ไฟโคไซยานิน โดยนำอาหารที่เหลือจากการเพาะเลี้ยงนำกลับมาเพาะเลี้ยงใหม่ ผลการทดลองพบว่าสามารถนำอาหารที่เหลือจากการเพาะเลี้ยงมาใช้ในการเพาะเลี้ยงได้อีก 1 ครั้งเท่านั้น การพัฒนากรรมวิธีการผลิตผงสีซี-ไฟโคไซยานินเกรดอาหารจากสาหร่ายสไปรูลิน่า โดยนำชีวมวลสาหร่ายสไปรูลิน่าไปอบแห้งที่อุณหภูมิ 60 องศาเซลเซียส นาน 6 ชั่วโมง (ความชื้นน้อยกว่า 10 เปอร์เซ็นต์) และบดให้มีขนาดเล็กกว่า 0.25 มิลลิเมตร แล้วนำไปสกัดซี-ไฟโคไซยานินโดยผสมกับน้ำในอัตราส่วน 1:4 (น้ำหนักต่อน้ำหนัก) จากนั้นนำของผสมที่ได้ไปทำให้เป็นเนื้อเดียวกันด้วย โฮโมจิไนซ์เซอร์ (3200 รอบต่อนาที, 10 นาที) ที่อุณหภูมิห้อง แล้วนำไปบดด้วยเครื่องบดสี (Dyno-mill) เป็นจำนวน 4-5 รอบ เพื่อทำลายผนังเซลล์ จากนั้นปรับค่าความเป็นกรด-ด่างให้ได้เท่ากับ 5 ด้วยสารละลายกรดซิตริกความเข้มข้น 50 เปอร์เซ็นต์ เพื่อตกตะกอนโปรตีนปนเปื้อน แล้วนำไปปั่นเหวี่ยงที่ 590 g นาน 1 ชั่วโมง ที่อุณหภูมิห้อง นำส่วนใสที่มีซี-ไฟโคไซยานินละลายอยู่ไปทำแห้งแบบแช่เยือกแข็งที่อุณหภูมิ -40 องศาเซลเซียส จนมีค่าค่าวอเตอร์แอกติวิตี้น้อยกว่า 0.4 แล้วนำไปบดให้เป็นผงละเอียดจนได้เป็นผงสีซี-ไฟโคไซยานินเกรดอาหาร โดยผงสีที่พัฒนาได้มีค่าความบริสุทธิ์เท่ากับ 0.71 มีความเข้มข้นของซี-ไฟโคไซยานินเท่ากับ 130 มิลลิกรัมต่อกรัม มีค่าความหนาแน่นของผงสีเท่ากับ 0.3 กรัมต่อมิลลิลิตร มีค่าความสามารถในการกระจายตัวของผงสีเท่ากับ 0.3 มีค่าความสามารถในการดูดความชื้นเท่ากับ 3.1 เปอร์เซ็นต์ มีค่าการละลายเท่ากับ 79.4 กรัมต่อ 100 มิลลิลิตร มีปริมาณความชื้น 7.6 เปอร์เซ็นต์ (น้ำหนักต่อน้ำหนัก) มีค่าวอเตอร์แอกติวิตี้เท่ากับ 0.4 มีปริมาณของแข็งที่ละลายน้ำได้ทั้งหมดเท่ากับ 1.4 เปอร์เซ็นต์ มีค่าความเป็นกรดด่างของสารละลายผงสี (10 กรัมต่อ 100 มิลลิลิตร) เท่ากับ 4.5 และให้ค่าสี L*, a*, b*, C* และ h เท่ากับ 50.2, -11.6, -18.6, 21.9 และ 238.1 ตามลำดับ การประยุกต์ใช้ผงสีซี-ไฟโคไซยานินในผลิตภัณฑ์อาหารพบว่ามีความเป็นไปได้ที่จะนำผงสีซี-ไฟโคไซยานินที่พัฒนาได้ไปประยุกต์ใช้ในผลิตภัณฑ์อาหาร