พรพัสนันท์ เดชประสิทธิโชควันดี สิริธนาสรรค์ชัย เหลือจันทร์อินทัช จันทร์เพ็งเสาวนีย์ เสียมไหมคริสทอป ซอนเทคปริสุทธิ์ บูรพาเรืองแสง2025-07-292025-07-292025-07https://repository.dusit.ac.th/handle/123456789/7375การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาลักษณะเฉพาะทางโครงสร้าง สมบัติทางกายภาพ และองค์ประกอบทางเคมีของแร่ดินเบา (ไดอะทอไมต์) ศึกษาการปรับปรุงคุณภาพและประสิทธิภาพการดูดซับของแร่ดินเบา พัฒนาวัสดุปรับปรุงดินประสิทธิภาพสูงส่าหรับการปลูกพืชจากแร่ดินเบาพัฒนาต้นแบบผลิตภัณฑ์และกระบวนการเตรียมวัสดุปรับปรุงดินประสิทธิภาพสูงส่าหรับการปลูกพืชจากแร่ดินเบา และศึกษาต้นทุนการผลิตและวิเคราะห์ความคุ้มค่าในการผลิตวัสดุปรับปรุงดินที่มีประสิทธิภาพสูงส่าหรับการปลูกพืชจากแร่ดินเบา ซึ่งใช้กลุ่มประชากรเป็นแร่ดินเบาซึ่งเป็นทรัพยากรธรรมชาติของอ่าเภอแม่ทะ จังหวัดล่าปาง ผลการวิจัย พบว่า แร่ดินเบาจากอ่าเภอแม่ทะ มีลักษณะเฉพาะของโครงสร้างที่มีรูพรุนมากและพื้นที่ผิวกว้าง ซึ่งตรวจสอบโดยการวิเคราะห์ XRD, XRF และ SEM พบว่า องค์ประกอบหลักเป็นซิลิกา (SiO2) โดยมีแร่ธาตุอื่น ๆ เช่น อลูมินา (Al2O3) และเหล็กออกไซด์ (Fe2O3) ปนในปริมาณเล็กน้อย การปรับปรุงคุณภาพของแร่ดินเบาด้วยกระบวนการไฮโดรเทอร์มอลและกรดไฮโดรคลอริกสามารถก่าจัดเหล็กออกได้มากกว่าร้อยละ 90 การปรับปรุงประสิทธิภาพโดยการดูดซับธาตุอาหารส่าคัญ เช่น ไนโตรเจน (N), ฟอสฟอรัส (P) และโพแทสเซียม (K) พบว่าแร่ดินเบาสามารถดูดซับไนโตรเจน ฟอสฟอรัส และโพแทสเซียม ได้สูงสุด 313 262 และ 534 มิลลิกรัมต่อกรัม ตามล่าดับ สามารถพัฒนาต้นแบบผลิตภัณฑ์วัสดุปลูกและปรับปรุงดิน 3 ผลิตภัณฑ์ ได้แก่ ต้นแบบไดอะทอไมต์เสริมไนโตรเจน ต้นแบบไดอะทอไมต์เสริมฟอสฟอรัส และต้นแบบไดอะทอไมต์เสริมโพแทสเซียม มีการน่าไปทดสอบปลูกคะน้าและแตงกวา ให้ผลผลิตใกล้เคียงกับการปลูกโดยใช้ดิน การใช้วัสดุปลูกและปรับปรุงดินจากแร่ดินเบา จึงเป็นแนวทางหนึ่งในการพัฒนาภาคเกษตรกรรมอย่างยั่งยืนenแร่ดินเบาไดอะทอไมต์วัสดุปลูกวัสดุปรับปรุงดินตัวดูดซับOther