ศรีสุดา หาญภาคภูมิพายุ ภักดีนวนภานุกิจ กันหาจันทร์สุชาดา โทผล2025-08-132025-09-032025-08-132025-09-03https://ebooks.dusit.ac.th/detail.php?recid=2419https://repository.dusit.ac.th/handle/123456789/12288สารสกัดจากส่วนใบ ลำต้น และรากของสาบเสือ (Chromolaena odorata (L.) King & Robinson) ที่สกัดโดยวิธีสกัดด้วยการหมัก (maceration) และการใช้เครื่อง Soxhlet ด้วยตัวทำละลายน้ำ เอทานอล และเมทานอล ปริมาณสารสกัดจากการสกัดโดยวิธีการใช้เครื่อง Soxhlet มากกว่าสกัดโดยวิธีสกัดด้วยการหมัก สารสกัดใบสาบเสือที่สกัดด้วยเอทานอลโดยวิธีการใช้เครื่อง Soxhlet จะให้ปริมาณสารสกัดสูงกว่าส่วนลำต้นและรากที่สกัดด้วยตัวทำละลายอื่นและวิธีอื่นอย่างมีนัยสำคัญ สารสกัดทั้งหมดจะถูกทำมาทดสอบฤทธิ์ต่อการกำจัดลูกน้ำและประสิทธิภาพต่อการไล่ยุง ยุงลาย ยุงรำคาญ และยุงก้นปล่อง สารสกัดส่วนรากที่สกัดด้วยเอทานอลโดยวิธีการหมักและโดยวิธีใช้เครื่อง Soxhlet จะมีการกำจัดลูกน้ำสูงสุดต่อยุงรำคาญ (LD50 = 448.68 ppm) และยุงลาย บ้าน (LD50 = 1,015.25 ppm) ในขณะที่สารสกัดส่วนลำต้นที่สกัดด้วยเมทานอลโดยวิธีใช้เครื่อง Soxhlet จะแสดงการกำจัดลูกน้ำยุงได้สูงต่อยุงก้นปล่อง (LD50 = 396.78 ppm) สารสกัดส่วนใบที่สกัดด้วยเอทานอลโดยวิธีใช้เครื่อง Soxhlet มีประสิทธิภาพดีที่สุดในการไล่ยุงร้าคาญได้นานที่สุด คือ 95.50 ± 11.31 นาที น้ำมันหอมระเหยสาบเสือจากส่วนใบจะให้ปริมาณมากกว่าส่วนอื่นๆ น้ำมันหอมระเหยของ ส่วนใบสาบเสือจะมีฤทธิ์ต่อการกำจัดลูกน้ำยุงก้นปล่อง (LD50 = 365.28 ppm) ดีที่สุด เวลาที่ดีที่สุด ของน้ำมันหอมระเหยจากใบสาบเสือต่อการป้องกันยุงรำคาญกัด คือ 107.67 ± 2.52 นาที ดังนั้น น้ำมันหอมระเหยจากใบสาบเสือจึงเหมาะสมในการนำไปใช้ในการพัฒนาเป็นผลิตภัณฑ์ไล่ยุงธรรมชาติยุง -- การจำกัด